1. Các vị trí tiêm insulin
Vị trí tiêm Insulin
Insulin là hormone giúp quản lý bệnh tiểu đường khi được tiêm vào cơ thể. Vì thế, tiêm Insulin là phương pháp hiệu quả để điều trị và kiểm soát bệnh đái tháo đường. Lúc này insulin có tác dụng thúc đẩy sự vận chuyển Glucose qua màng tế bào.
- Vị trí bụng: Đây là vị trí tiêm insulin được nhiều bác sĩ khuyến cáo tiêm nhất. Nguyên nhân vì insulin được hấp thu khác nhau ở mỗi vị trí tiêm khác nhau. Bụng là nơi insulin đi vào máu nhanh nhất, cũng là vị trí dễ tiếp cận, ít gây khó chịu. Để tiêm vào bụng, hãy véo mô mỡ từ bên cạnh giữa eo và xương hông, nên cách rốn khoảng 5cm là đẹp.
- Vị trí cánh tay: Tiêm insulin ở vị trí này, tốc độ hấp thu insulin vừa phải, không nhanh như ở bụng. Khi tiêm ở cánh tay, kim phải được đặt ở mặt sau cánh tay (vùng cơ tam đầu, bắp tay sau), khoảng giữa vai và khuỷu tay. Vị trí tiêm này thường gây khó khăn trong việc tự tiêm, bạn có thể nhờ sự giúp đỡ của y tá hoặc người thân nhé.
- Vị trí đùi: Đây là vị trí hấp thụ insulin chậm nhất nhưng là vị trí tiêm thuận lợi cho người bệnh có thể tự tiêm. Khi tiêm đùi, cần đâm kim vào phía trước của đùi, đoạn giữa đầu gối và háng, hơi lệch về phía ngoài chân. Độ sâu tiêm thuốc vào nếp véo da ít nhất 2,5-5cm.
- Lưng hoặc hông: Ở vị trí tiêm insulin này tốc độ hấp thụ thuốc cũng khá chậm, nhưng thuận lợi cho người bệnh tự tiêm. Tiêm ở thắt lưng hoặc hông thì nên vẽ một đường tưởng tượng qua đỉnh của mông nối hai bên hông. Đặt kim trên đường này nhưng bên dưới khoảng cách cột sốt và nách giữa.
2. Nguyên tắc cần nhớ khi tiêm insulin
Nguyên tắc tiêm Insulin
- Chọn cùng một vùng tiêm trong nhiều ngày nhưng không tiêm nhiều lần trên cùng một vị trí tiêm nhất định. Không tiêm gần rốn hoặc tiêm gần các vết sẹo, nốt ruồi.
- Mỗi mũi tiêm nên cách nhau từ 2-4cm, tránh cho vùng da nơi tiêm bị chai sần, tổn thương da dẫn đến kém hấp thu insulin và đau sau khi tiêm.
- Nếu vùng dự định tiêm phải vận động nhiều nên chuyển sang vùng khác. Ví dụ: nếu tiêm vùng đùi nhưng sau tiêm phải đạp xe nhiều thì nên chọn vị trí cánh tay để ưu tiên tiêm.
- Không tiêm vào vùng da bẩn chưa được vệ sinh sạch sẽ vì khả năng hấp thu insulin tại đây sẽ bị giảm, tăng nguy cơ nhiễm trùng sau tiêm.
- Nên rửa tay với xà phòng và nước ấm trước khi tiêm, sát khuẩn sạch da bằng bông đã tẩm cồn, sau đó đợi 20 giây để da khô trước khi tiêm tránh tình trạng nhiễm trùng.
- Không tiêm insulin quá sâu, đợi hơn 15 phút mới ăn sau khi tiêm insulin. Cố gắng không hoảng loạn nếu nhận thấy đã lỡ tiêm quá ít hoặc quá nhiều insulin.
3. Biến chứng khi tiêm insulin
- Hạ đường huyết:
- Đây là biến chứng phổ biến nhất người bệnh gặp phải sau khi tiêm insulin.
- Nguyên nhân là do dùng quá liều insulin, làm thay đổi tình trạng bệnh nhân trong một thời gian ngắn, từ nồng độ glucose máu rất cao chuyển sang tình trạng hạ đường huyết.
- Biểu hiện bệnh nhân: mệt mỏi, run, tăng tiết mồ hôi, hồi hộp, đánh trống ngực, cảm giác đói, tê môi, nhức đầu, lơ mơ, hôn mê.
- Cách xử lý: Trường hợp hạ đường huyết nhẹ có thể uống cốc nước đường hoặc glucose. Trường hợp nặng, tiêm tĩnh mạch 20-40ml dung dịch glucose 20% hoặc 1-2mg glucagon và đưa vào viện cấp cứu.
- Nhiễm trùng nơi tiêm
- Nguyên nhân do từ đầu, người bệnh không thực hiện đầy đủ các bước vệ sinh vị trí tiêm insulin.
- Cách xử lý: Gặp và hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thuốc kháng sinh.
- Loạn dưỡng mỡ tại chỗ tiêm Insulin:
- Biến chứng nặng khi điều trị bằng insulin. Chính là teo tổ chức mỡ dưới da chỗ tiêm do rối loạn dinh dưỡng thần kinh ở vùng tiêm do kích thích cơ học, lý sinh, nhiệt và kỹ thuật tiêm.
- Biểu hiện: Sau 1-6 tháng, tại vị trí tiêm insulin xuất hiện vùng da lõm xuống, nặng hơn có thể mất hoàn toàn tổ chức mỡ dưới da mở diện tích rộng tại vị trí tiêm.
- Cách xử lý: Thay đổi luân phiên chỗ tiêm hoặc điện phân tại chỗ bằng lipase.